Truyện mới của lão Trần Quê

17/01/2018 16:54

Tôi đang xem và ngẫm về câu chuyện xế chiều của những người sắp hoặc đã về hưu, kết thúc “sự nghiệp” chốn “quan trường”! Tôi nói cho ông nghe một cách đơn giản theo cách của người “ngồi lê vỉa hè, quán nước”. Hôm nay sẽ nói về câu chuyện xế chiều tức là người làm việc công đến tuổi nghỉ hưu!

CÂU CHUYỆN VÀ BÀI THƠ “ XẾ CHIỀU”...

của lão Trần Quê!

Truyện của Nguyễn Quang Tình

Những ngày, tháng cuối năm bận bịu bao nhiêu là việc với những người “làm dân lần thứ hai” mà chủ yếu là chuyện “ khóc, cười – hiếu, hỷ”! Lịch xếp đặt từng ngày trong tuần thậm chí cả chi tiết như buổi sáng ăn cỗ giỗ đầu, 50, 100 ngày, “thay nhà mới” cho người quá cố... Buổi chiều dự sinh nhật người lớn, ăn đầy tháng trẻ mới sinh, lễ dạm hỏi, cỗ cưới, mừng tân gia...bận đáo để! Loanh quanh thế nào tôi lại gặp lão Trần Quê ở đám cưới trong nội thành, nghỉ hưu sau lão hai năm vì kém tuổi nên tôi vẫn gọi lão bằng anh. Vì cả hai đều đến sớm nên phải ngồi chờ ở bàn uống nước, tiệc cưới trong khách sạn vài sao nên phải đúng giờ chứ không như ở nhà quê đến lúc nào đủ người là được xếp vào mâm đánh chén! Trong thiệp ghi rõ tiệc “thân mật” vào mười một giờ ba mươi phút mà cả hai đến từ lúc ngót mười giờ. Chỗ đón khách còn chưa có người, chả có việc gì cho hết thời gian tôi lại chủ động hỏi: Này anh Trần Quê! Dạo này có “đề tài” gì mới kể cho em nghe với? Lão thủng thẳng: Đã là người về vườn để làm dân thì chỉ có hóng hớt chuyện vỉa hè chứ làm sao còn biết việc “triều đình” nữa mà kể!

- Vâng! Thế thì cứ có chuyện gì bác nói em cũng nghe để chờ cỗ ạ!
- Thế thì có đấy! Tôi đang xem và ngẫm về câu chuyện xế chiều của những người sắp hoặc đã về hưu, kết thúc “sự nghiệp” chốn “quan trường”! Tôi nói cho ông nghe một cách đơn giản theo cách của người “ngồi lê vỉa hè, quán nước”. Hôm nay sẽ nói về câu chuyện xế chiều tức là người làm việc công đến tuổi nghỉ hưu! Chuyện về người khác thì chả dám lạm bàn nhiều mà chỉ lấy ngay mình ra để chiêm nghiệm. Ngày tôi còn đương tại vị, chức vụ cũng có một tý mặc dù bé ti ti, cũng được ký giấy này, công văn nọ, có lúc được ủy quyền thì ký "sao y" mấy loại hợp đồng, vài ba cái quyết định...vv. Dưới quyền chỉ huy của mình cũng có vài ba chục người, tôi luôn tâm niệm có được chỗ ngồi ở cái ghế để có tý quyền chức là do mình cố gắng chứ không phải ghế của cha ông mình để lại nên phải biết ơn cấp trên và cả người cấp dưới là họ đã giúp mình. Cả cuộc đời làm việc công ở tỉnh tuy chỉ là người giúp việc cho lãnh đạo hết ông này đến ông khác...chả ai cho cơ hội "ôm chân" ông nào vì tôi biết mình là một thằng nhà quê ra tỉnh biết ai mà "ôm" mà cũng chả ai người ta cho mình "ôm", nói như vậy cho nó vuông! Đành thế, cứ như vậy mà đi, sống và làm việc theo đúng bản chất "quê mùa" là tiết kiệm, sòng phẳng, vuông vắn, vô tư, không a dua, nịnh hót...chỉ biết hết mình vì việc công. Chắc có lẽ do cái tính ấy nên sống được lâu qua nhiều "chế độ" lãnh đạo và tồn tại cho đến khi nghỉ hưu. Chuyện cũng chả có gì đáng kể mà là thấy nó như thế này, khi có thông báo chuẩn bị nghỉ và công việc bàn giao cho người mới thay mình điều hành, một vài đứa mà mình vẫn coi là bạn “thân thiết, tri kỷ...” ai ngờ chúng quay mặt luôn một trăm tám mươi độ. Nịnh như "vỗ vào mặt" tay đàn em về thay mình ở cuộc họp làm cho người được nịnh cũng cảm thấy ngượng ngùng. Nó cũng chê như "đập vào mặt" cả người đã từng cưu mang, giúp đỡ, lãnh đạo nó trong vài thập kỷ. Những người dự họp thì ai cũng biết nhưng thời buổi này ai dại gì mà phản ứng! mấy đứa cơ hội đó tập hợp để nói xấu đủ các kiểu về những người đã từng làm lãnh đạo chúng từ thấp đến cao, chúng nói nhưng không biết ngượng mồm và cũng chả hiểu gì như thế nào là liêm sỷ... Còn mình đến khi rời nhiệm sở cũng nằm đêm suy nghĩ xem có mắc phải lỗi lầm gì lớn với mọi người cấp dưới của mình khi còn làm việc để tự đó mà sửa mình, nếu có cơ hội thì trả nghĩa cho họ. Một vài năm trôi qua thấy mọi người vẫn quý mến, trân trọng, có công to, việc lớn vẫn có lời mời trân trọng bằng giấy, thư, điện thoại, nhắn tin... Có nhiều anh bạn còn đánh cả xe ô tô về tận quê để mời làm cho mình cũng cảm thấy xúc động lâng lâng. Anh thợ chữa xe đạp ở đầu xóm còn bảo " Chú về hưu ở quê mấy năm rồi mà tháng nào cũng có xe ô tô của bạn ở tỉnh về chơi! Nhiều người cũng về hưu mà chả thấy có ai đến thăm nữa..."!

Thông thường những người như mình thì về nghỉ không muốn phiền đến ai và cũng chả thích tham gia những việc mà mình đã làm cả cuộc đời rồi, mình nghỉ và sống thanh thản, vô tư! Nhìn lại thì mới thấy một số người cơ hội, sống bằng thủ đoạn, khi còn làm việc mới có tý của đã tưởng mình giầu có lắm, được Sếp ưu ái một tý đã nghĩ mình giỏi lắm, con cái có chỗ làm việc ổn định đã cho mình oai lắm...rất nhiều cái "lắm"...chả còn biết và coi ai ra gì và thậm chí cũng không biết mình đang ở đâu và như thế nào nữa! Chả ai học được chữ "ngờ"! Có kẻ lại quay trở về bên bậu cửa với "cái máng lợn đã sứt mẻ"!Người đời vẫn có câu cửa miệng" Của Thiên trả Địa"! Giờ ngồi than thân, trách phận, ngoảnh lại nhìn những ân nhân cũ thấy họ vẫn sống như trước đây họ đã sống...suốt ngày tụ tập đàm đạo và thăm thú bạn bè...

- Chả biết họ nghĩ sao ông nhỉ? Chuyện "ba lăng nhăng" với ông tý cho vui, năm mới đã đến nhưng Tết thì chưa về, ta chuẩn bị vào mâm cỗ đi ông! Tiện thể trước khi ăn tôi đọc tặng ông bài thơ tôi mới viết cũng về đề tài "Chuyện xế chiều" để ông nghe và cũng mong rằng ở đâu đó, ai đó có lối sống cơ hội đọc được thì sửa lại mình để đến khi như chúng ta thì không phải ân hận muộn màng! Có gì “khí không phải” thì mong được ông thông cảm và đại xá nhé! he hé....!!!

TUỔI XẾ CHIỀU...!!

Xem ra đến lúc xế chiều!

Về hưu yên ổn là điều khó qua

Trông ra “trong cõi người ta”

Giữ mình trong sạch thật là khó thay

Việc công chỉ hơn vạn ngày

Nhân viên, cán bộ mỗi ngày mỗi cao

Lúc khổ thì sống thế nào

Không kêu không oán, được sao hay vầy

Đến khi có chức ta đây

Coi bạn như rác như bầy cừu non

Quyền chức đời sống vàng son